donderdag 29 november 2012

INSPECTEUR der ALGEMEENE BEWAARPLAATSEN EN RECLAME MAATSCHAPPIJ AMSTERDAM N.V.

Dat was Thiebout dus in zijn tweede leven toen hij in de Venestraat woonde.Inspecteur der Algemeene Bewaarplaatsen en Reclame Maatschappij. Dit bedrijf exploiteerde intramurale rijwielstallingen bij NS-stations. ANWB-leden konden een couponboekje bestellen waarmee zij voor de eerste dag korting kregen. Voor elke volgende dag moesten zij overigens f 0,05 bijbetalen.
Was de Venestraat in Thiebouts tijd ook reeds de chaotisch geïmproviseerde fietsenstalling die het nu is en moeten wij zien inspecteurschap zien als een door een zekere nood gedreven opdracht, onder aanmoediging van straat- en buurtgenoten, om trottoirs en voetpaden te vrijwaren van veelal oververmoeide fietsen? Nee, zeker niet. De fiets was nog lang niet het super-democratische, leeftijdloze, krisisbestendige  transportmiddel. Sterker nog, broer Carel (Thiebout, 1868-1958) staat bekend als de éérste fietsbezitter in Zwolle. Er zijn er die denken dat Noach en zijn vrouw op een mannetjes- resp. vrouwtjes-gazelle de ark binnentoerden, maar die waren toch te voet. Anders gezegd het moment dat Zwolle de eerste fiets(er) mocht verwelkomen is eigenlijk heel recent en dan ook nog Thiebout-gerelateerd. Wie dat niet wil geloven, deze tekst ontleen ik aan het Zwols Historisch Tijdschrift (2000, 3):
"Carel was sportief van aard (...) De fiets was toen nog niet zo lang uitgevonden en Carel jr. heeft de eer de eerste fietser in Zwolle te zijn geweest. Zijn dochter Cateau kon zich in 2000 nog goed herinneren dat er in de gang van hun huis een geel loopfietsje stond. Voor Carel was het loopfietsje bijna een heilig relikwie. Behalve de loopfiets bezat Carel ook een vélocipède waarmee hij Zwolle doorkruiste."
En het Historisch Centrum Overijssel vult aan (met deze illustratie als ondersteuning):
"Wegbereider voor de wielersport
De ouders van mr. Carel Hendrik Thiebout konden zich wel een fiets permitteren, want zij behoorden tot de voornaamste families van Zwolle. Hun zoon kreeg in 1882 een houten ‘Burgers-kar’ die was gemaakt door de gelijknamige fabriek in Deventer.
De jonge Carel Hendrik had al snel de smaak van het fietsen te pakken en begaf zich op het sportieve pad. Op 20 juni 1886 won hij op de tandem met zijn makker R.Th. baron van Van Pallandt een wedstrijd over honderd kilometer en daarmee was het duo Nederlands kampioen. Ze deden er 4.48 uur over, precies een kwartier minder dan nummer 2. Trots poseerde Carel Hendrik, samen met de baron én met zijn broer Willem, temidden van de leden der op 11 maart 1882 opgerichte Zwolsche Vélocipèdeclub “Celeritas”. Later gingen deze heren bijna zonder uitzondering door het leven als griffier bij het kantongerecht, notaris, advocaat, directeur van een grote maatschappij, geneesheer, burgemeester of gouverneur dan wel gezant in verre streken."

 Samengevat, wij weten niet hoe gemotiveerd J.P.G. zijn controlerende taken uitvoerde. Hij woonde dicht bij het station en dat is uiteraard plezierig als je vaak op dienstreis moet naar andere stations-met-bewaarplaats in de regio.
De maatschappij waar J.P.G. in dienst was, ken ik ook uit een ander verband. Ik neem integraal een tekstdeel over van Marieke van der Velde's paper "F.W.A. de Kock van Leeuwen. Het koloniale avontuur van een gewone man ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.":

"Als gedeputeerd lid van de Raad van Beheer van de N.V. Algemeene Bewaarplaatsen en Reclame Maatschappij, een bedrijf dat fietsenstallingen rondom stations exploiteerde, heeft hij er veel moeite voor gedaan om er voor te zorgen dat zijn werknemers niet naar Duitsland uitgezonden zouden worden in het
kader van de Arbeitseinsatz. Een medewerker van de firma de Kock en Co verklaart op 15 november 1946 hoe De Kock van Leeuwen uitzending van zijn werknemers voorkomen heeft. ‘Op last van De Kock werd nimmer een opgaaf verstrekt aan de arbeidsbureaus van het bij bovengenoemde NV in dienst zijnde bewaarderspersoneel van +/- 200 à 250 man. In 1943 vond er een uitkammig plaats bij de Reclame Mij. De Kock heeft toen van de Hauptabteilung soziale Verwaltung na veel moeite een schriftelijke verklaring weten los te krijgen aan de hand waarvan het voor uitzending in aanmerking komend personeel kon worden gevrijwaard van arbeid in Duitsland. Toen tot tweemaal toe personeel van de  Algemeene Bewaarplaatsen en Reclame Maatschappij Amsterdam N.V. door de Duitse politie dreigde gearresteerd te worden wegens vermissing van rijwielen van Duitse militairen, wist De Kock door zeer energiek opreden deze arrestaties te voorkomen."

Wie meer wil weten over Kock van Leeuwen, vast ook de chef van J.P.G., dit afstudeer-werkstuk staat op het internet: http://igitur-archive.library.uu.nl/student-theses/2011-0909-200940/UUindex.htm
l

Ook de inspecteur ging heus nog wel uit varen. Hier met zijn vrouw in de Grutto.